TTO – Khai bút đầu xuân đã là nét đẹp lâu đời của những người trót nợ với “giấy mực”, chữ nghĩa. Khai bút đầu xuân, các 8X gửi gắm bao ước mơ, hy vọng. Khai bút bằng thư pháp Việt Nam tạo ra một nét đặc trưng cho chữ Việt.
Ông Đồ Huỳnh Quang Lĩnh
Huỳnh Quang Lĩnh, 1982, nguyên ủy viên CLB Thư pháp Nét Việt, Nhà văn hóa Thanh niên TP.HCM
8 năm nay tôi đều khai bút và phút giao thừa. Với tôi, đó là thời gian thấy tâm hồn mình thư thái nhất. Để chuẩn bị cho thời khai bút, trước đó tôi dọn dẹp nhà cửa kỹ, tắm sạch sẽ, pha một bình trà ngon, chuẩn bị giấy mực. Mỗi tết, tôi chọn một câu hay một chữ hay để viết. Năm nay tôi sẽ viết chữ “An” với ước nguyện mong đất nước và tất cả mọi người sẽ an bình cho trong năm mới.
Với những người gắn bó với nghiệp viết lách, khai bút đầu xuân cũng có ý nghĩa nhớ về cội nguồn. Đó là những thời khắc rất thiêng liêng.
22 tuổi vào Sài Gòn lập nghiệp với đôi bàn tay trắng, 25 tuổi, Huỳnh Quang Lĩnh nổi tiếng với tài viết thư pháp trên đá (thạch thư).
Nghệ Thuật Viết Thư Pháp Trên Đá
Thổi hồn cho đá
Sinh ra và lớn lên ở huyện Đức Phổ (tỉnh Quảng Ngãi), nơi có nhiều núi sông hùng vĩ, cái tên Quang Lĩnh như nhắc nhở anh luôn nhớ về một miền quê gắn bó. Hình ảnh quê hương hòa quyện với niềm đam mê thư pháp của Lĩnh từ những ngày còn là SV của Trường TH Điện III (Hội An, Quảng Nam).
Trong hành trang của anh luôn có vài viên đá Đức Phổ. Một lần tham quan làng đá mỹ nghệ Non Nước, tài nghệ của người thợ khi thổi hồn cho những khối đá thô sơ khiến Lĩnh rất khâm phục. Lĩnh lấy viên đá trong túi ra viết vài nét tên anh.
Từ sự vô tình đó, Lĩnh đã đưa nét thư pháp đầu tiên lên đá. Được nhiều người khen ngợi, Lĩnh mê sáng tạo thạch thư luôn từ đó. Tận dụng nguồn đá phong phú của quê hương, có khi anh đi nhặt đá, có khi mua về, phần lớn các viên đá đã được thiên nhiên “điêu khắc” tạo cho chúng những hình dáng đẹp nên anh chỉ cần xử lý thêm một chút trước khi viết. Viết xong, anh phủ lên một lớp sơn mài trong suốt để bảo vệ lớp chữ được bền màu với thời gian.
Thư pháp trên giấy đã khó, viết lên một tạo vật thô ráp, không có khuôn mẫu như đá còn khó hơn. Nhưng cái khó nhất là làm sao để thể hiện bố cục của bức thạch thư cho hài hòa, nét chữ ghi dấu ấn lúc trọng (nét đậm), lúc khinh (nét nhẹ nhàng) và chuyển tải cả tính cách và tình cảm của người viết. Năm 2004, anh quyết định vào TPHCM lập nghiệp rồi tham gia CLB Mỹ Thuật (NVH Thanh Niên). Nhân một lần triển lãm thư pháp của CLB, anh đem thạch thư ra trưng bày thử. 100 tác phẩm thạch thư Quang Lĩnh được bán hết chỉ sau một buổi sáng.
Đi lên từ những khó khăn
Những viên đá vô tri qua những cách điệu của Lĩnh trở thành những thạch thư đẹp, hòa quyện giữa từng nét bút với những thớ gân của đá trong cái hồn của những câu thơ và ca dao, bước đầu đã được bạn trẻ Sài Gòn đón nhận nhưng bước đường để thạch thư trở thành sản phẩm được biết đến rộng rãi thì chẳng dễ dàng.
Chở bao đá trĩu nặng trên chiếc xe đạp cũ, Lĩnh ngược xuôi 30-40km mỗi ngày, từ quận 7 ra Thủ Đức, có khi đạp xe xuống tận Bình Dương để chào hàng, thuyết phục ký gởi thạch thư bán ở các nhà sách. Lắm lúc, Lĩnh trở về với những vòng quay xe nặng trĩu vì nhiều nơi không nhận hàng.
Số tiền ít ỏi mang theo ngày vào TPHCM vơi dần đi. May mắn được bạn bè động viên, giúp đỡ, Lĩnh vượt qua khó khăn của năm đầu tiên. Bước vào năm 2005, những đơn đặt hàng từ các nhà sách lớn như Nguyễn Văn Cừ, Lê Đại Hành… ngày càng nhiều khiến Lĩnh vui mừng.
Anh nói: “Đá gợi sự bền vững vĩnh cửu. Câu thơ, danh ngôn ghi lên đá là những thông điệp đầy ý nghĩa tạo được niềm vui và hạnh phúc, đem lại cho người nhận cảm giác gần gũi với thiên nhiên. Có lẽ vì vậy mà thạch thư nhanh chóng được mọi người đón nhận”. Thạch thư Quang Lĩnh hiện nay đã có mặt tại các nhà sách ở TPHCM, Hà Nội, Quảng Ngãi, Đồng Nai, Vũng Tàu, Đà Lạt…
Sức trẻ, không ngại khó khăn, theo đuổi đến cùng con đường mình đã chọn, thành quả ngày hôm nay là niềm khích lệ lớn lao với Lĩnh. Trở thành chủ của một xưởng sản xuất ở quận Gò Vấp (TPHCM) với 7 nhân viên, anh chàng ủy viên CLB Thư pháp Nét Việt (NVH Thanh niên) này cũng dành khá nhiều thời gian hướng dẫn viết thư pháp miễn phí cho các bạn trẻ tại xưởng sản xuất của anh.
Tính đến nay, có hơn 15.000 viên đá trắng, 1.000 viên đá đen, đá hoa cương thư pháp của Lĩnh đã đến được tay các bạn trẻ. Lĩnh đang xúc tiến việc đăng ký bản quyền sở hữu thương hiệu Thạch thư Quang Lĩnh, tiếp tục khám phá và thử nghiệm, thổi hồn thư pháp trên những vật liệu như vỏ sò, vỏ ốc… làm nên những biến tấu độc đáo mới cùng thư pháp.
PN – Tốt nghiệp trung cấp điện nhưng lại làm công việc trang trí sân khấu, thiết kế nội thất, trong một lần “đi cho biết đó biết đây”, Huỳnh Quang Lĩnh cảm thấy mảnh đất phương Nam như có một lực hút đặc biệt giữ chân anh.
Cái nghề tay trái lẫn tay phải đã giúp Quang Lĩnh làm không hết việc. Hết đi trang trí sân khấu, làm nghề điện, anh lại quay sang vẽ tranh, viết thư pháp trên đá. Cũng chính thư pháp đã giúp Quang Lĩnh trở nên nổi tiếng ở đất Sài thành và nuôi bốn đứa em ăn học tại đây.
Lớn lên ở vùng quê nghèo Quảng Ngãi, từ ngày còn để chỏm, Lĩnh đã được ông nội dạy viết thư pháp. Khi “kho tàng” của người ông không còn đủ hấp dẫn, cậu bé Lĩnh tìm đến sách báo, nghe đài và lặn lội ra Hội An học thư pháp, vẽ tranh với cố họa sĩ Ái Nhi.
Ông Đồ Huỳnh Quang Lĩnh
Ngoài đam mê vẽ, viết thư pháp, Lĩnh còn “ghiền” những viên sỏi, viên cuội vô tri vô giác ở những dòng suối quê anh. Lúc nào trong giỏ, cặp đi học của Lĩnh cũng có đá, ở đâu có đá lạ, đá đẹp cậu đều tìm đến để xem. Một lần tình cờ đến Non Nước, Đà Nẵng, Lĩnh say mê xem các nghệ nhân điêu khắc trên đá. Lĩnh tự hỏi sao mình không thể viết thư pháp lên đá? Và Lĩnh bắt đầu mày mò học. Anh tìm những viên đá có hình thù lạ, độc đáo rồi viết những câu danh ngôn theo lối thư pháp đem tặng bạn bè. Từ ngày ấy, nhiều học viên của trường Trung cấp Điện Quảng Nam đã gọi anh là “Quang Lĩnh thư pháp”.
Huỳnh Quang Lĩnh – 15 Năm Với Thư Pháp Việt Nam
Hai năm đầu lập nghiệp tại Sài Gòn, Lĩnh chuyên đi thiết kế, trang trí sân khấu, nhưng lúc rảnh rỗi anh lại đem đá ra viết, vẽ. Chữ thư pháp của Quang Lĩnh vừa bay bướm vừa có hồn nên được mọi người chú ý. Năm 2005, trong cuộc giao lưu giữa Nhà Văn hóa Thanh Niên với Lãnh sự quán Trung Quốc, Quang Lĩnh đã có cơ hội triển lãm thư pháp viết trên đá. Cuộc triển lãm đã thu hút nhiều người quan tâm. Lĩnh nhớ lại: “Rất nhiều người tìm đến làm quen, trao đổi kinh nghiệm và đặt hàng, đến nỗi tôi phải tạm dừng việc trang trí sân khấu để vẽ, nhưng cũng không đáp ứng hết nhu cầu”. Lĩnh mở thêm câu lạc bộ (CLB) thư pháp mang tên anh rồi trở thành phó chủ nhiệm và đến nay là chủ nhiệm CLB Mỹ thuật thuộc Nhà Văn hóa Thanh Niên, sân chơi của những người yêu thích thư pháp, hội họa. CLB không chỉ thu hút những bạn trẻ mà cả những người lớn tuổi.
Đến nay, Quang Lĩnh đã có một phòng tranh, trà quán triển lãm thư pháp tại một con hẻm nhỏ đường Vạn Kiếp, Q.Bình Thạnh. Nơi này vừa là chỗ để đàm đạo về thư pháp, vừa là nơi anh hướng dẫn cho người yêu thích môn nghệ thuật này. Tranh, đá thư pháp Quang Lĩnh cũng đã có mặt trên hệ thống các nhà sách Văn Lang, Nhân Văn, Nguyễn Văn Cừ.
Mới đây, anh nghĩ ra cách viết thư pháp lên cây quế, một loại cây hương liệu và dược liệu nổi tiếng ở vùng quê anh. Bức tranh trên thân cây quế đầu tiên được Lĩnh tặng cho Hội Chữ thập đỏ TP.HCM để bán đấu giá làm từ thiện và thu được tám triệu đồng gây quỹ giúp trẻ em bệnh tật.
Nhà thư pháp 27 tuổi này tiết lộ: “Tôi đang nghiên cứu tìm cách viết thư pháp lên gốm Bát Tràng với mong muốn giới thiệu nghệ thuật, phong cảnh, con người Việt Nam bằng thư pháp lên gốm ra thế giới”.
Prev
